Je archief op orde! Handleiding voor makers in de culturele sector

Archieven vormen de basis van onze rijke culturele geschiedenis. Archieven van makers geven bijvoorbeeld inzicht in gebruikte technieken, materialen en de tijd waarin ze leefden. Makers zelf zijn vaak helemaal niet bezig met hun archief, terwijl verschillende doelgroepen hier veel aan kunnen hebben. Waaronder de makers zelf. In elk archief schuilt waarde. Leer daarom nu hoe je jouw archief inricht voor de toekomst.

4 min. lezen

Culturele instellingen en makers focussen vaak vooral op nieuwe producties en werken en hoe ze deze aan het publiek vertonen via voorstellingen of exposities. Het structureel documenteren en registreren van producties en het archiveren daarvan is vaak nog een uitzondering. Terwijl je door te archiveren ook investeert in je werkproces: je selecteert en ordent wat je in het verleden hebt geproduceerd en maakt dat toegankelijk, doorzoekbaar en bruikbaar voor nieuwe creatie. 

Waarom archiveren?

Door je archief te ordenen, leg je je werkmethodes vast, kun je teruggrijpen op eerder materiaal en dit ontsluiten voor een breder publiek. Zo vormt je archief(proces) een basis voor nieuwe creatie, nieuwe beleving en nieuwe waarde. In je archief, met eerste ruwe schetsten, AV-registraties van repetities, marketing campagnes, interviews etc., liggen verhalen besloten over je maakprocessen, geschiedenis en artistieke ontwikkeling, die ook voor het publiek van veel waarde kunnen zijn.

Wat is een particulier archief?

Particuliere archieven zijn alle archieven die gevormd zijn door niet-overheden en privépersonen. Voor jou als maker in de culturele sector betekent dit alles wat je verzamelt tijdens en rondom je werk. Terwijl je aan het werk bent, bewaar je dingen of je gooit ze niet weg. Omdat je ze nodig hebt voor je werk of omdat het onderdeel is van je werkproces. Je haalt bijvoorbeeld inspiratie uit eerdere producties, hergebruikt studiematerialen of levert het aan als onderdeel van een subsidieaanvraag. Je verzamelt zo vanzelf een collectie van materialen en stukken. Steeds vaker bevatten de archieven bij gezelschappen, individuele kunstenaars, makers en ontwerpers in toenemende mate born digital materialen. Er wordt ook hier steeds meer in co-productie en op afstand samengewerkt met gebruik van digitale media. Dat betekent dat veel culturele instellingen en makers in opeenvolgende culturele seizoenen een groot archief ontwikkelen waar ook digitale materialen lastig in terug te vinden zijn.

Ordenen volgens de archiefprincipes

Een goed geordend archief geeft inzicht in wat je hebt, wat je ermee kunt doen en wat de toestand van het materiaal is. Hoe beter je archief op orde is, hoe makkelijker je het zelf kunt gebruiken en hoe meer het ook geschikt is om ooit door anderen, zoals een archiefinstelling, gebruikt te worden. De handleiding Je archief op orde helpt je in vier stappen op weg naar een duurzaam en herbruikbaar (digitaal) archief.

Aan de slag!

Nu je de potentiële waarde kent van je archief, is het tijd voor actie. In onze handleiding Je archief op orde ontdek je waarom en voor wie jouw archief interessant kan zijn en vind je een uitwerking van de archiefprincipes. Zo krijg je inzicht in je eigen werkproces en materialen en leer je hoe je zorgvuldig een archief opbouwt met waarde voor de toekomst.

Deze handleiding is ontwikkeld in samenwerking met KIA (Opent een externe link) (Kennisnetwerk Informatie en Archief). Naast de handleiding is er het naslagwerk Particuliere archieven (Opent een externe link) over wat je als instelling kunt doen. Hierin vind je uitgebreidere informatie over particuliere archieven en vier casussen over podiumkunstinstellingen en beeldend kunstenaars die als voorbeeld kunnen dienen. Het laatste hoofdstuk bevat verwijzingen naar praktische tools en interessante artikelen om verder te lezen. Informatie- en archiefspecialisten vanuit het KIA platform particuliere archieven (Opent een externe link) hebben actief meegewerkt aan de ontwikkeling van deze documenten. De complete handreiking geeft deze professionals bij erfgoedbeheerinstellingen inzicht in de werking van particuliere archieven bij makers en instellingen in de cultuursector

Deel dit artikel

De DEN nieuwsbrief. Iedere maand in je inbox.

Tips, inspiratie en kennis over digitale transformatie in de cultuursector