Wat is agentic AI?

Agentic AI, ook wel AI-agents genoemd, is de volgende stap in het gebruik van kunstmatige intelligentie binnen organisaties. Waar traditionele AI vooral reageert op vragen of opdrachten, kan Agentic AI zelf initiatief nemen. Een AI-agent begrijpt een doel, beredeneert welke stappen nodig zijn om dat doel te behalen en voert die vervolgens uit. Denk aan een digitale collega die niet alleen antwoorden geeft, maar ook taken afrondt en bijstuurt. Deze agentic AI systemen bestaan uit meerdere onderdelen: taalmodellen, databases en koppelingen met andere tools zoals agenda’s, e‑mail of een webbrowser.

Waar moet ik dan aan denken?

Agents kunnen ondersteunen bij verschillende typen werkzaamheden:

Analyse en begrip: gegevens verwerken en patronen herkennen.

Controle en validatie: resultaten toetsen aan regels of kwaliteitsnormen.

Zoeken en matchen: relevante informatie, mensen of documenten koppelen.

Structureren en ordenen: informatie indelen en samenvatten.

Actie en beslissing: zelfstandig acties uitvoeren om een doel te bereiken.

Elk niveau vraagt om duidelijke grenzen, goede context en menselijk toezicht. Zo werk je veilig, verantwoord en effectief met agentic AI in de cultuursector.

Kansen in de culturele sector

Agentic AI lijkt misschien ver weg, maar veel organisaties werken er al mee. Een aantal concrete voorbeelden:

Afspraken en notulen: de agent leest nieuwe e-mail, plant afspraken in, maakt een kort verslag van de afspraak en slaat het verslag op in het dossier.

Publieksanalyse: een agent leest automatisch bezoekersdata uit het ticketsysteem, analyseert deze en combineert de data met andere gegevens, zoals demografische informatie of feedback van bezoekers.

Fondsenwerving: De agent zoekt automatisch online naar nieuwe subsidiemogelijkheden op basis van het profiel van jouw organisatie. De specificaties worden ingelezen en deels aangevuld door de agent.

Bekijk in deze video hoe Abdelhadi Baaddi van Innovation:Lab AI-agents inzet bij onderzoek naar fondsen.

Educatie: Cultuureducatie wordt gepersonaliseerd op basis van de doelgroep. De docent of student levert een profiel aan en de agent personaliseert het educatieve materiaal.

Marketing en communicatie: Plan content op socials of in je CMS, beheer meerdere kanalen en optimaliseer berichten op basis van resultaten.

Klantenservice: Een agent beheert deels een mailbox. Is het een simpele vraag? Beantwoord via de FAQ, kan een andere collega er beter bij helpen? Stuur door. Is het urgent? Geef direct een pushmelding.

Evenementplanning: Een AI-agent stelt automatisch een gedetailleerd draaiboek op voor een evenement. De agent stuurt ook automatische herinneringen en updates naar alle betrokkenen via e-mail of een berichtenapp zoals Microsoft Teams.

Agentic AI kan culturele organisaties helpen om slimmer, consistenter en efficiënter te werken. Inventariseer welke processen binnen jouw organisatie repetitief, data‑gedreven of planmatig zijn. Daar liggen de grootste kansen voor agentic AI.

Drie niveaus van zelfstandigheid

AI‑agents ontwikkelen zich van eenvoudig reactief naar zelfstandig handelend. Er zijn grofweg drie niveaus van zelfstandigheid (agency):

Reactieve assistenten
Chatassistenten die informatie opzoeken en bronnen samenvatten. Ze reageren op je vraag, herkennen wanneer extra informatie nodig is (bijv. door het web te doorzoeken) en leggen de uit welke tussenstappen zijn genomen. Ze nemen minder beslissingen zonder jouw input en voeren geen acties uit zonder toestemming.
Uitvoerende agents
Agents die zelfstandig taken uitvoeren, zoals ChatGPT‑agents die taken kunnen uitvoeren in een webbrowser. Duidelijke context en grenzen zijn hierbij essentieel: beschrijf het doel, de gewenste uitkomst en wat de agent wel of niet mag doen. De agent volgt precies de omschrijving die jij meegeeft. Hoe concreter, hoe beter!
Workflow‑agents
Agents die meedraaien in werkprocessen. In automatiseringstools als n8n of Make kun je systemen aan elkaar koppelen. Zie onderstaande afbeelding hoe zo’n workflow eruit zou kunnen zien voor het voorbeeld van fondsenwerving.

Aan de slag met agentic AI

Agentic AI is nieuw terrein, maar het potentieel is groot. Wil je ook met agentic AI aan de slag? Volg dit stappenplan:

1. Begin klein: kies één taak die veel tijd kost of vaak terugkeert. Bouw een eenvoudige agent zoals een mailbox-beheerder die een prioritering of filtering aanbrengt.

2. Observeer, leer en verbeter stap voor stap. Zo verzamel je ervaring zonder grote risico's. Start bijvoorbeeld met een agent in een conversatietool of met een eenvoudige workflow in een automatiseringstool.

3. Breid de functionaliteit uit zodra het prototype goed werkt.

4. Deel wat je leert. Door ervaringen en resultaten te delen binnen de sector (bijv. in de DEN Community (Opent een externe link)) groeit het gezamenlijke inzicht.

5. Betrek collega's, partners en publiek zodat toepassingen passen bij de waarden van je organisatie.

6. Zorg voor duidelijke afspraken en evaluatiemomenten.

Kleine stappen, gedeelde kennis en menselijk toezicht maken de inzet van agentic AI veilig, effectief en waardevol. Samen ontdekken we hoe agentic AI cultuurinstellingen slimmer, toegankelijker en toekomstbestendig maken.

Deel dit artikel

Daan Damen verdiept zich in AI-toepassingen en andere technologische ontwikkelingen. Als onderzoeker houdt hij zich bezig met evaluaties en monitoring van activiteiten binnen DEN.

Senior adviseur