Digitale toegankelijkheid, noodzaak en regelgeving

Wat is digitale toegankelijkheid?

In Nederland hebben 2 miljoen mensen één of meerdere beperkingen*. Denk aan verminderd of geen zicht, slecht of geen gehoor. Zij gebruiken hulpsoftware zoals een schermvoorlezer om jouw site of app te gebruiken. Door een website of app digitaal toegankelijk te maken, sluit je niemand buiten.

Digitale toegankelijkheid is niet alleen gebruikersvriendelijk, maar zorgt er ook voor dat jouw diensten beschikbaar worden voor iedereen, altijd en overal. Vanaf juni 2025 treedt de European Accessibility Act (EAA) in werking. De nieuwe wet verplicht e-handelsdiensten (zoals ticketshops) digitale toegankelijk te zijn. We adviseren om hier (in stappen) op in te spelen. En daarbij niet alleen de toegankelijkheid van jouw ticketpagina’s te verbeteren, maar om je hele website aan een toegankelijkheidstoets te onderwerpen. Want voordat een bezoeker in jouw shop terechtkomt, navigeert deze immers eerst door je site.

Hoe maak je jouw site toegankelijk?

Website, apps, PDF’s, formulieren en ticketshops van culturele instellingen moeten digitaal toegankelijk zijn. Voor het lezersgemak hebben we het hierna steeds over het testen van websites op toegankelijkheid. Maar deze regels en uitleg gelden ook voor het testen van apps, formulieren en alle andere vormen van digitale communicatie.

Bij het (laten) maken, vullen en bijhouden van een site moet je daarvoor uitgaan van de toegankelijkheidsrichtlijn Web Content Accessibilty Guidelines 2.1 (Opent een externe link), ook wel de WCAG 2.1 genoemd. Deze regels gaan over ontwerpkeuzes, content en de technische kant van een site. Lees ook de regels in duidelijke taal op digitoegankelijk.nl (Opent een externe link).

Voor wie maak je een site toegankelijk?

• Slechtzienden die schermlezerssoftware gebruiken om door de site te navigeren.
• Kleurenblinden die teksten en afbeeldingen alleen kunnen zien als de kleuren voldoende contrast van elkaar hebben (verhouding 3:1).
• Slechthorenden en doven die een video beter begrijpen met een ondertiteling.

Jouw site toegankelijk maken doe je bijvoorbeeld voor cultuurliefhebber Guus uit de onderstaande video.

Welke status krijgt mijn site?

Er zijn twee soorten statussen om aan te geven hoe toegankelijk jouw site is. De WCAG 2.1 regels zijn het vertrekpunt en ook gelijk de puntentelling voor de status. De WCAG 2.1 bestaat uit drie toegankelijkheidsniveaus:

• A (minimaal verplicht)
• AA (gewenst niveau voor Nederlandse overheid)
• AAA (hoogst haalbare niveau)

Nederland hanteert een toegankelijkheidslabel met de letters E t/m A. Met de Nederlandse status C voldoe je aan de wet. Maar dit betekent dat je nog niet klaar bent. Je moet dan het onderzoeksrapport plus een plan van aanpak publiceren waarin je uitlegt hoe je ervoor gaat zorgen dat jouw site uiteindelijk de Nederlandse A status krijgt (wat gelijk staat aan de WCAG 2.1 status AA).

Wat betekenen de Nederlandse toegankelijkheidslabels?

In het onderstaande tabel van de overheidssite digitaaltoegankelijk.nl (Opent een externe link) zie je wanneer welk label wordt gegeven.

Status A

• Er is een toegankelijkheidsverklaring aanwezig.
• Er is een volledig en correct onderzoek uitgevoerd dat minder dan drie jaar oud is.
• De site of app voldoet aan alle 50 van de toegankelijkheidscriteria.
• Een nieuw onderzoek is niet nodig binnen zes maanden, omdat het huidige onderzoek nog geldig is (minder dan drie jaar oud).
• De site of app voldoet aan de wet op digitale toegankelijkheid.

Status B

• Er is een toegankelijkheidsverklaring aanwezig.
• Er is een volledig en correct onderzoek uitgevoerd dat minder dan drie jaar oud is.
• De site of app voldoet aan minder dan 50 van de toegankelijkheidscriteria.
• Een nieuw onderzoek is niet nodig binnen zes maanden, omdat het huidige onderzoek nog geldig is (minder dan drie jaar oud).
• De site of app voldoet aan de wet op digitale toegankelijkheid, op voorwaarde dat er maatregelen zijn beschreven en er jaarlijks verbetering zichtbaar is.

Status C

• Er is een toegankelijkheidsverklaring aanwezig.
• Er is geen volledig en correct onderzoek uitgevoerd, of het onderzoek is ouder dan drie jaar.
• Het is niet bekend hoeveel van de toegankelijkheidscriteria de site of app voldoet.
• Er is een nieuw onderzoek gepland binnen zes maanden.
• De site of app voldoet aan de wet op digitale toegankelijkheid, maar alleen voor de eerste zes maanden na de publicatie van de verklaring.

Status D

• Er is een toegankelijkheidsverklaring aanwezig.
• Er is geen volledig en correct onderzoek uitgevoerd, of het onderzoek is ouder dan drie jaar.
• Het is niet bekend hoeveel van de toegankelijkheidscriteria de site of app voldoet.
• Er is geen nieuw onderzoek gepland binnen zes maanden.
• De site of app voldoet niet aan de wet op digitale toegankelijkheid.

Status E

• Er is geen toegankelijkheidsverklaring aanwezig.
• Het is niet bekend of er een onderzoek is uitgevoerd.
• Het is niet bekend hoeveel van de toegankelijkheidscriteria de site of app voldoet.
• Het is niet bekend of er een nieuw onderzoek is gepland binnen zes maanden.
• De site of app voldoet niet aan de wet op digitale toegankelijkheid.

Hoe onderzoek je de toegankelijkheid van je website?

Test of laat je site testen volgens de onderzoeksmethode WCAG-EM. Dit kan door een onderzoeksbureau, gespecialiseerd in digitale toegankelijkheid of gecertificeerde medewerker. Voer het rapport in op de overheidssite digitaaltoegankelijk.nl voor een toegankelijkheidsverklaring en status. Als jouw website voldoet aan alle 50 eisen op niveau A en AA van de Europese norm WCAG 2.1 dan krijgt jouw website de Nederlandse toegankelijkheidsstatus A. Plaats de verklaring, eventuele stappenplan om naar de Nederlandse A status te komen en het onderzoek op jouw site. Update het rapport en de status ieder jaar. Als er tussendoor iets verandert, moet je dit direct verwerken in de verklaring. Verbeteringen moeten te zien zijn in de updates van de verklaring.

* Bron rijksoverheid.nl (Opent een externe link) 14 juni 2023