ILFU; Internationaal Literatuur Festival Utrecht dé plek voor lezend Nederland
Voorjaar 2022; het online platform van het Internationaal Literatuur Festival (ILFU) in Utrecht wordt met veel aandacht en ambitie gelanceerd. ‘Liever schrijvers dan BN’ers, influencers en ander gespuis’ kopte de Volkskrant. En daarmee vatte de krant het plan van ILFU samen om schrijvers een grotere plek te geven in het publieke debat. Ruim drie jaar later is het online platform een volwaardige ‘poot’ in de programmering. Het resultaat is een krachtig hybride businessmodel dat literatuur jaarrond toegankelijk maakt én de lezerscommunity structureel betrekt. We nemen je mee in de strategische ontwikkeling van hun membershipmodel.
Publieksrelatie
Met het platform doorbreekt ILFU de traditionele keten van schrijver–uitgever–boekhandel–lezer. Het nieuwe businessmodel richt zich op directe betrokkenheid: schrijvers krijgen opdrachten om nieuw werk te maken en via het membershipmodel bereikt dit rechtstreeks een betrokken lezerspubliek. ILFU ziet de lezer niet enkel als consument, maar als geestverwant die met aandacht, ideeën en financiële bijdrage meewerkt aan nieuwe literatuur.
Kanalen
ILFU bereikt zijn publiek via een mix van fysieke en digitale kanalen. Het jaarlijkse festival in Utrecht vormt het live ontmoetingspunt, terwijl het online platform jaarrond content aanbiedt. Via nieuwsbrieven, sociale media en het membershipmodel worden lezers actief betrokken. Schrijvers verspreiden hun werk ook via hun eigen netwerken, wat het bereik vergroot.
Activiteiten en middelen
Dagelijks publiceert het platform nieuwe verhalen, interviews, podcasts en programmaregistraties. Niet alleen is hiermee een voor ILFU nieuw cultuuraanbod gecreëerd, ook stelt het hen in staat om schrijvers en literaire genres en taalgebieden te programmeren die minder snel op het festival aan bod komen. Dit vraagt een andere organisatiecultuur dan een jaarlijks festival: continuïteit, contentproductie en data-analyse zijn vaste onderdelen geworden van het werk. Draagvlak, betrokkenheid en verandering van mindset van het team zijn cruciaal. Een festivalorganisatie die naar een climax toewerkt, is iets anders dan een online platform wat voortdurend om aandacht vraagt.
Opbrengsten en kosten
Het membershipmodel voorziet in inkomsten, naast losse kaartverkoop, subsidies en donaties. Het platform versterkt niet alleen de relatie met bestaande bezoekers, maar bereikt ook nieuw publiek en levert spin-off op voor het fysieke festival. Het toont bovendien dat culturele instellingen zélf digitale verdienmodellen kunnen ontwikkelen, zonder afhankelijk te zijn van grote commerciële platforms.
Hybride waardemodel
ILFU toont dat ‘literatuur’ nog steeds springlevend is; zowel fysiek als online. Een mooi voorbeeld van een hybride waardemodel waarbij het membershipmodel de sleutel is tot een betrokken community.
Belangrijke tips
- Bouw stap voor stap: ontwikkel iteratief en test voortdurend.
- Data geven inzichten om door te ontwikkelen
- Het succes zit niet in de techniek, maar in het inhoudelijke concept, de community en het verdienmodel.
- Cruciaal: betrek het hele team, want een online platform vraagt om een andere dynamiek dan een jaarlijks festival.

Ontdek de andere modellen en jouw strategie
De strategische ontwikkeling van het ILFU-platform onderstreept de meerwaarde van een hybride businessmodel: het succesvol combineren van het fysieke festival met een jaarrond digitaal platform om zo de lezerscommunity structureel te betrekken. Maar dit is slechts één van de manieren waarop je als culturele instelling je maatschappelijke en economische impact kunt vergroten. Er zijn diverse digitale businessmodellen (zoals het Interactie- of Platformmodel) die je kunt inzetten om je aanbod te vernieuwen. Geïnteresseerd? Ontdek alle modellen en strategieën hier.
Belangrijke tips
- Bouw stap voor stap: ontwikkel iteratief en test voortdurend.
- Data geven inzichten om door te ontwikkelen
- Het succes zit niet in de techniek, maar in het inhoudelijke concept, de community en het verdienmodel.
- Cruciaal: betrek het hele team, want een online platform vraagt om een andere dynamiek dan een jaarlijks festival.

